«کتاب» قرنطینه مسکو را شکست!
سیدحسین طباطبائی در یادداشتی به برگزاری نمایشگاه کتاب مسکو در روزهایی کرونایی پرداخته است.

به گزارش ایسنا، طباطبائی در یادداشتی که در پایگاه اطلاع‌رسانی شهر کتاب منتشر شده، درباره برگزاری فستیوال کتاب «میدان سرخ» در روزهای کرونایی نوشته است: «انگار تقدیر روس‌ها با کتاب رقم خورده است. در حالی که فدراسیون روسیه با موج فراگیر ابتلا به ویروس کرونا مواجه است و آمار مبتلایان آن در زمره بالاترین موارد ابتلای جهانی به این ویروس است، «میدان سرخ» مسکو میزبان ششمین نمایشگاه سالانه خود موسوم به فستیوال «میدان سرخ» بود. نمایشگاهی که امسال رنگ و بوی دیگری به خود گرفته بود و بیش از هرچیز ماسک‌ها در کنار کتاب‌ها چشم‌ها را خیره می‌کردند.

این جشنواره که از روز شنبه، ششم ژوئن و همزمان با روز جهانی زبان روسی و بزرگداشت پوشکین، شاعر ملی روس‌ها، آغاز شد تا دوشنبه، هشتم ژوئن ادامه دارد و روزانه پذیرای شمار قابل ملاحظه‌ای بازدیدکننده بوده که خطر کرونای فراگیر در مسکو را به جان خریده و به سرزمین خیال‌انگیز کتاب، این محبوب همیشگی روس‌های کتاب‌خوان، پناه آورده‌اند.

امسال به اقتضای فراگیری کرونا، مقررات ویژه‌ای بر جشنواره کتاب میدان سرخ مسکو حاکم بود. از تمام بازدیدکنندگان تست کرونا گرفته می‌شد، تجمع افراد ممنوع شده و مقررات و ضوابط فاصله اجتماعی به دقت رعایت می‌شد، همه بازدیدکنندگان ملزم به ثبت‌ نام و مشخصات خود در فرم‌های مخصوص بودند و استفاده ماسک و دستکش اجباری بود. به منظور اجتناب از جمعیت انبوه و امکان اعمال ضوابط فاصله‌گذاری اجتماعی حد ۶۰۰۰ نفر برای کل بازدیدکنندگان در هر روز نظر گرفته شده بود که ورود علاقه‌مندان در پنج بازه زمانی دوساعته و هر بار به تعداد ۱۲۰۰ نفر سازماندهی شده بود، ورود کودکان زیر ۷ سال و افراد بالای ۶۵ سال به محل برگزاری نمایشگاه ممنوع بود و به منظور رفاه حال علاقه‌مندان کتاب، ۲۵۰ برنامه پیش‌بینی‌شده در طی سه روز نمایشگاه کتاب، به صورت مستقیم از سایت نمایشگاه پخش می‌شد.

بدین‌سان روس‌ها اولین اجتماع گروهی خود بعد از کرونا را با «کتاب» آغاز کردند و این در حالی بود که شهردار مسکو تا آخرین لحظه مخالف برگزاری این مراسم بود و سازمان‌دهندگان این نمایشگاه کتاب با این توجیه که این برنامه رویدادی ملی و فدرال است، توانستند از سد ممنوعیت‌های سفت و سخت شهرداری مسکو عبور کنند.

در حالی که برخی از ناشران مسکو از شرکت در این جشنواره خودداری کرده بودند و گروه انتشاراتی «آزبوکا» مهم‌ترین آن‌ها بود، بیش از ۲۰۰ ناشر روس در این رویداد مهم حوزه نشر روسیه شرکت کرده بودند که شماری از معروف‌ترین و معتبرترین موسسات نشر روسیه از جمله بنگاه معظم نشر «ACT» از جمله آن‌ها بود که حضور موثری در آن داشت و هدف اصلی خود از شرکت در این نمایشگاه را احترام به کتاب‌خوان‌های روس و نشان دادن این‌که می‌توان در فضایی امن به عرضه کتاب و محصولات فرهنگی در شرایط پاندمی ویروس کرونا ادامه داد، اعلام می‌کردند.

نمایشگاه کتاب «میدان سرخ» امسال هشت سالن اصلی داشت که عبارت بودند از: مرکز اطلاع‌رسانی، تاریخ میهنی، کتابخانه، نان - فیکشن، کتاب‌های درسی و کودکان، ادبیات داستانی و شعر، سن اصلی، رویدادهای آنلاین، مولتی‌مدیا و واحد خبر که بیشترین فضا همان‌گونه که در تصویر شماتیک پیداست متعلق به سالن‌های نان فیکشن، کتاب‌های کودک و درسی و ادبیات داستانی بود.

در جشنواره کتاب میدان سرخ امسال، همچون سال‌های پیش و البته نه به وسعت و فراگیری قبل، برنامه‌های هنری جنبی نیز تدارک دیده شده بود و شماری از مهم‌ترین تئاترهای مسکو، اجراهای خود را در این چارچوب عرضه کردند.

ولادیمیر گریگوریف، معاون آژانس چاپ و نشر فدراسیون روسیه که برگزارکننده اصلی این نمایشگاه است در دفاع از برگزاری این نمایشگاه و پیش‌قدم شدن در شکستن قرنطینه روس‌ها با رویدادی مرتبط با کتاب، به خبرنگار روزنامه راسیسکایا گازتا گفت: «اگر بخواهم دلیل برگزاری این نمایشگاه را در یک جمله ذکر کنم باید بگویم: چون ما روسیه هستیم، کشوری ادبیات‌محور و مردمانی که بر اساس آمار جهانی، از جمله کتاب‌خوان‌ترین ملت‌های جهان‌اند و برای چنین ملت و کشوری، چه بهانه و دلیلی بهتر از کتاب تا از قفس قرنطینه اجباری به درآیند و بوی کتاب و کاغذ را از نزدیک استشمام کنند».

ششمین جشنواره کتاب «میدان سرخ» روسیه، هرچند نسبت به سال‌های پیش به دلیل اقتضائات خاص محیطی محدودتر از دوره‌های پیش برگزار شد، ولی بار دیگر نشان داد برای ملتی که فرهنگ، ادبیات و کتاب و کتاب‌خوانی همچنان از بالاترین اولویت‌هاست، اولین برنامه و مراسم عمومی پس از چند ماه خانه‌نشینی و انزوای اجباری، لاجرم در حوزه فرهنگ، ادبیات و کتاب رقم می‌خورد.

چه بسا با بهره بردن از تجربه روس‌ها در برگزاری نمایشگاه سالانه کتاب «میدان سرخ»شان، بتوان راهکارهایی برای سازماندهی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، در شکل و شمایلی متفاوت و متناسب با شرایط متاثر از کرونا یافت و عطش دوستداران کتاب ایران و ناشرانی را که چشم امید به این رویداد میمون سالیانه دوخته بودند به نحوی فرونشاند.»

← لطفاً ثبت‌نام کنید یا واردشوید و نظر خود را اضافه کنید.