امید کرمانی‌ها: CFT آخرین و جنجالیترین لایحه درباره عادی شدن وضعیت ایران در FATF بود که دلواپسانتمام قد خود را مهیا کردند تا جلوی تصویبش را بگیرند، در خردادماه موفق شدند، ۲ماه رسیدگی به آن را در مجلس مسکوت بگذارند تا در این مدت، ریشه و بنیان تفکر ضرورتالحاق به FATF را در ذهن مسئولان بخشکانند. با وجود تلاش هایفراوان موفق نشدند به مقصود خود برسند بنابراین وقتی دوره مسکوت ماندن لایحه پایانیافت و موضوع در دستورکار مجلس قرار گرفت همه ظرفیت های خود را بسیج کردند. ازارائه اطلاعات غلط تا ارسال پیامک های تهدیدآمیز بهنمایندگان و برگزاری تجمعات سازماندهی شده مقابل مجلس.

اما مخالفان دولت در نهایتناکام ماندند و CFT در صحن بهارستان تصویب شد. با این وجود پروسهقانون شدن لوایح چهارگانه به پایان نرسیده است و خطر بازگشت به لیست سیاه FATF همچنان بیخ گوش ایران است. لوایحچهارقلو از ایستگاه مجلس گذشتند و حالا دو لایحه در مجمع تشخیص مصلحت نظام و دو لایحهدر شورای نگهبان منتظر تعیین تکلیف نهایی هستند.

احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیسسازمان دیده بان شفافیت و عدالت معتقد است: پذیرش لوایح چهارگانه مربوط به FATF بالحاظ تحفظ برای ادامه همکاری ایران و شرکا و متحدانش مصلحت است، البته ما بایدشرایط تحفظ را ذکر کنیم. مقررات بین المللی یکسری محاسن و یکسری معایب دارد. آنمقرراتی که با شرع و قانون اساسی ما نمی خواند شرط می گذاریم که اجباری در رعایتآنها نداریم، با لحاظ این تحفظ لوایح را می پذیریم چون به مصلحت کشور بوده و برایدنیا هم خوب است.

مشروح گفت‌وگوی خبرآنلاین با احمد توکلی را درادامه بخوانید:

مجلس لوایح چهارگانه درباره عادی شدن وضعیتایران در FATF را تصویب کرد و هم اکنون دو لایحه «پالرمو یا الحاق ایرانبه کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان یافته» و «اصلاح قانون مبارزه با پولشویی» درمجمع تشخیص مصلحت نظام و دو لایحه « الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالیتروریسم» و «اصلاح قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم» در شورای نگهبان است، شماچه دیدگاهی درباره تکمیل پروسه قانونگذاری این لوایح دارید؟

با تکمیل فرایند، آنلوایح قانون می شوند. شورای نگهبان هر مصوبه ای را با احکام شرع و قانون اساسی میسنجد و اگر تغایر ببیند ایراد می گیرد و مصوبه به مجلس شورای اسلامی بر می گردد.نماینده شورای نگهبان در کمیسیون ذی ربط حاضر می شود و مباحثه می کنند تا ایرادتغایر با قانون اساسی یا شرع برطرف شود. اگر تفاهم کنند مصوبه اصلاح و در صحن رأیگیری می شود. اما اگر کمیسیون به نظر خود اصرار کند، مصوبه به شورای نگهبان می رودو اگر شورای نگهبان نپذیرد، مصوبه دوباره به کمیسیون تخصصی مجلس بر می گردد ودوباره اگر کمیسیون تخصصی مجلس اصرار بورزد، مصوبه به صحن می آید، در این حالت اصراربر این مصوبه به عنوان یک مصلحت تقلی شده و برای تعیین تکلیف به مجمع تشخیص مصلحتنظام می رود. مجمع تشخیص مصلحت نظام به این کاری ندارد که مصوبه مجلس با شرع یاقانون اساسی مغایر است یا خیر، چون این وظیفه شورای نگهبان است و آن مرجع نظر خودشرا اعلام کرده است بنابراین بررسی می کند که موضوع مصلحت وارد است یا خیر؟ اگر مصلحترا وارد بداند رأی می دهد و مصوبه قانون می شود اما اگر مصلحت را وارد نداد رأینمی دهد و مصوبه قانون نمی شود. البته براساس آیین نامه می تواند اصلاحاتی درمصوبه اعمال کند تا حتی المقدور رد نشود.

نظر شما چیست؟ آیا بایداین لوایح چهارگانه قانون بشوند؟ آقای ظریف در صحن مجلس گفت اگر وضعیتایران در FATFعادی شود، تضمینی برای حل مشکلات کشور نیست اما یکی از مهمترین بهانه ها از آمریکابرای فشار بر ایران گرفته می شود.

آیا با قانون شدن اینلوایح، آمریکا مودب و منصف می شود و دیگر هیچ بهانه ای نمی گیرد؟ جواب خیلیتعیین کننده است. یک زمانی می گوییم آمریکا همین را مسئله دارد و اگر کوتاه بیاییممسئله اش حل می شود اما این طور نیست. باید نوع نگاه مان به موضوع این طور باشد کهآیا مصلحت کشور ما در پذیرش این موضوع است یا خیر. اگر مصلحت در قانون شدن لوایحچهارگانه مربوط به FATFاست، بپذیریم، ولو اینکه آمریکا بهانه های دیگری بتراشد. اما اگر مصلحت ما درپذیرش نباشد، حتی در صورت کوتاه آمدن، مطمئنا آمریکا بهانه دیگری می تراشد. اتفاقیکه در موضوع برجام افتاد. من خودم ۶ پیشنهاد مطرح کردم اما با آن نحوه تصویب، بهطور غیرقانونی از طرح آن پیشنهادها جلوگیری شد. در حالیکه ما می توانستیم مصوبهبهتری داشته باشیم. اما آن شد که شد. دوستان فکر می کردند که آمریکا دیگر درست باایران رفتار می کند. حال آنکه با عدم پایبندی به تعهدات و سپس خروج از برجام بدترین،غیراخلاقی ترین و بی منطق ترین رفتار را از خود نشان داد.

آقای ظریف در مجلس گفتندشرکا و متحدان ایران نیز برای ادامه همکاری، عادی شدن وضعیت در FATF را شرط کردند.

خود چین همه چیز را قبولمی کند؟

همه کشورها با تحفظ وارد FATF می شوند

بسیار خوب، این مشخص میکند، همه مقررات FATFقابل قبول نیست و ما هم باید امکان تحفظ داشته باشیم. اگر برای الحاق به FATF شرط و تحفظ بگذاریم، آن وقت امری عقلایی می شود و می توان آن راپذیرفت. اما این دلیل و استدلال که اگر لوایح چهارگانه را نپذیریم آمریکا بهانه میگیرد، نارسا و گول زننده است چون برجام را پذیرفتیم تا آمریکا را منزوی کنیم، آیامنزوی شد؟ با کمال پررویی و وقاحت از برجام خارج شد.

به نظر شما پذیرش لوایحچهارگانه مربوط به FATF بالحاظ تحفظ برای ادامه همکاری ایران و شرکا و متحدانش مصلحت است؟

بله، البته ما باید شرایطتحفظ را ذکر کنیم. مقررات بین المللی یکسری محاسن و یکسری معایب دارد. آن مقرراتیکه با شرع و قانون اساسی ما نمی خواند شرط می گذاریم که اجباری در رعایت آنهانداریم، با لحاظ این تحفظ لوایح را می پذیریم چون به مصلحت کشور بوده و برای دنیاهم خوب است.

در مصوبه مجلس مربوط به CFT آمده که هر مقرراتی از این کنوانسیون با شرع و قانون اساسی مغایرتداشت، ایران الزامی به اجرای آن ندارد.

البته باید معلوم باشدتحفظ مان نفاذ قانونی دارد یا خیر و بعد اگر حق تحفظ برای ما در اف ای تی اف بهرسمیت شناخت شده باشد، آن وقت با لحاظ حق تحفظ می توان آن را پذیرفت.

اعضای مجمع تشخیص برای رددو مصوبه پارلمو و اصلاح قانون مبارزه با پولشویی چقدر تحت فشارهای بیرونی هستند؟آیا از این فشارها تأثیر می پذیرند؟

من احساس فشاری نکردم.اگر صحبت منطقی بیان شود با سر می پذیرم اما اگر صحبت غیرمنطقی باشد نمی پذیرم.چون بعضی فشارها منطقی است یعنی عده ای که خیرخواه هستند می آیند با هیاهو خبرگانیرا که غفلت دارند هوشیار می کنند بنابراین باید از آنها تشکر کرد چون نوعی تذکردادن و راهنمایی کردن جمعی است. اما فشار به معنای منفی یعنی از طریق غیرقانونی ولابی های نامناسب برای تهدید کردن افراد، را درست نمی دانم. اعتراض حق مردم است واز آن استقبال می کنم. من احساس فشار منفی نکردم که عده ای من را تهدید کنند. آنچههم درباره مجلس اتفاق افتاد موضوع علنی بود نه مخفی. یعنی جمع شدند و بیانیه ای درمخالفت یا در تأیید دادند.

شما پیامک تهدیدآمیزیدریافت نکردید؟

من پیامک تهدیدآمیزدریافت نکردم و از همکارانم درمجمع نیز نشنیدم که چنین پیامک هایی را دریافت کرده اند.

برخی افراد و رسانه ها،نمایندگانی را که به تصویب CFTرای موافق دادند، خائن می خوانند، از نظر شما آیا این تعبیر درستی است؟