به گزارش ایسنا، از اواخر سال ۲۰۱۹ با رشد سریع بیماری کووید-۱۹، در همه کشورها یک سری اقدامات دقیق برای پیشگیری و کاهش شیوع این بیماری همه‌گیر انجام شد. این اقدامات به علت تفاوت در سیستم مراقبت بهداشتی ملی، ارزش‌های فرهنگی-اجتماعی و ظرفیت‌های فنی و مالی متنوع هستند. در بعضی از کشورها این اقدامات منجر به نتایج بسیار خوبی شد و بعضی کشورهای دیگر هنوز به نتایج قابل قبولی دست پیدا نکرده‌اند.

با توجه به تفاوت سیاست‌ها در مبارزه با این بیماری و تاثیر آن برای کنترل همه‌گیری، مهدی امرایی و فرزاد فرجی؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز سیاست‌های کشورهای چین، کره جنوبی، آلمان و ایران را در زمینه مقابله با ویروس کووید-۱۹، مورد بررسی قرار دادند.

برای انجام این مطالعه مروری، از اطلاعات مقالات داخلی و خارجی موجود در پایگاه‌های اطلاعاتی استفاده شد. در این مطالعه منظور از موفقیت، اتخاذ سیاست‌های مناسبی است که توانسته میزان ابتلای روزانه را به کمتر از ۱۰۰ مبتلا در روز برساند و میزان مرگ‌ومیر را نیز تک‌رقمی کند.

کشور چین به دلیل موفقیتش در کنترل بیماری به عنوان پرجمعیت‌ترین کشور جهان و اولین کشور درگیر بیماری کووید-۱۹ و کشور آلمان به عنوان یک کشور اروپایی توسعه‌یافته، با جمعیت برابر ایران که به نسبت در مقابله با گسترش ویروس موفق عمل کرده است، انتخاب شدند. کشور کره جنوبی نیز به عنوان یک الگوی موفق در کنترل و مدیریت بیماری و یک کشور دارای تجربه کافی در مقابل اپیدمی‌های گسترده، انتخاب شد.

برای این بررسی، ۱۵ شاخص شامل؛ قرنطینه بیماران آلوده، قرنطینه شهرهای آلوده، قرنطینه مسافران به مدت ۱۴ روز، قانون منع رفت‌وآمد، آموزش سلامت، فاصله‌گذاری اجتماعی، بیماریابی، آزمون تشخیص مولکولی، آزمون تشخیصی سرولوژی، ردیابی جغرافیایی، خدمات الکترونیکی، مجازات نقض قوانین کووید-۱۹، تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها، آموزش مجازی و حمایت اقتصادی از مشاغل انتخاب شدند و میزان اجرا و به‌کارگیری و عدم به‌کارگیری آن‌ها در کشورهای منتخب، مقایسه و ارزیابی شد.

بر اساس بررسی‌های این مطالعه و اطلاعات سازمان جهانی بهداشت و بانک جهانی؛ سرانه درآمد ناخالص ملی و سهم بخش سلامت از تولید ناخالص ملی در کشور آلمان بیشتر از کشورهای ایران، کره‌جنوبی و چین است. همچنین آلمان با میانگین جمعیتی ۴۵.۵ دارای جمعیت مسن‌تری نسبت به سایر کشورها است و ایران با میانگین سنی ۲۸.۵ دارای جمعیت جوان‌تری نسبت به سایر کشورهای مورد مطالعه است.

همچنین آلمان با ۸۱ سال بالاترین میزان امید به زندگی را در بین این چهار کشور دارد و ایران با ۷۵.۵ سال، دارای کم‌ترین میزان امید به زندگی است.

از لحاظ اقتصادی و بر اساس میزان تولید ناخالص داخلی، کشورهای چین، آلمان و کره‌جنوبی جزو کشورهای توسعه‌ یافته به شمار می‌روند و ایران کشور در حال توسعه محسوب می‌شود.

طبق آمار هفت‌ماهه(از ابتدای ژانویه تا پایان ژوئیه سال ۲۰۲۰) کووید-۱۹ و نرخ موارد ابتلا و مرگ ناشی از این بیماری، کشورهای کره‌جنوبی و چین به عنوان کشورهای موفق توانستند توسعه همه‌گیری کووید-۱۹ را به طور کامل مهار و کنترل کنند. در آلمان نیز در زمان بررسی، شیوع شدید این بیماری کنترل شد و شیب مبتلایان و مرگ ناشی از این بیماری، نزولی بود. اما در ایران در زمان انجام این مطالعه، همچنان شیب مبتلایان و مرگ ناشی از بیماری صعودی و در حال رشد بود. اگرچه منحنی مبتلایان و مرگ ناشی از بیماری دراین کشور بر خلاف سه کشور دیگر با شیب ملایم در حال رشد بود و نشان‌دهنده این است که ایران تا آن زمان با شیوع شدید و غیر منتظره تعداد مبتلایان مواجه نشده بود.

بررسی‌های این مطالعه در خصوص شاخص قرنطینه کردن بیماران و شهرهای آلوده نشان می‌دهد که این سیاست در هر چهار کشور مورد بررسی اتخاذ شده است. اجرای قرنطینه، در سه سطح بیماران شدید در بخش‌های مراقبت‌های ویژه، بیماران دارای علامت محدود در مراکز درمانی و بیماران بی‌علامت در خانه، صورت می‌گیرد. قرنطینه خانگی نیازمند نظارت شدید بر اجرای درست آن و وضع قوانین و دستورالعمل برای جلوگیری از نقض آن است.

طبق بررسی‌ها، کشورهای مورد مطالعه، برای نقض قوانین مربوط به کووید-۱۹ از جمله قرنطینه، مجازات‌های سنگینی وضع کرده‌اند. آلمان تا حداکثر ۲۵ هزار یورو تا دو سال زندان و کره‌جنوبی هشت هزار و ۳۰۰ دلار تا یک سال زندان را برای نقض‌کنندگان این قانون در نظر گرفته‌اند. در ایران نیز تا یک سال حبس در نظر گرفته شده است و پیشنهاد می‌شود علاوه بر این قانون، قوانین جریمه‌ای سنگین نیز اقدام شود و ضابطین قانونی آن را اجرایی کنند.

سیاست شناسایی بیماران در همان مراحل اولیه بیماری از جمله راهبردهای مهمی است که می‌تواند هم منجر به جلوگیری از انتقال بیماری و هم درمان سریع‌تر و کاهش مرگ‌ومیر شود. کشور کره‌جنوبی با انجام تست‌های سریع و رایگان، کشور چین با انجام بیماریابی گسترده در سطح اماکن عمومی، کشور ایران با انجام غربال‌گری گسترده و کشور آلمان نیز با افزایش تست‌های تشخیصی، به دنبال این رویکرد هستند.

طبق بررسی‌های این مطالعه؛ در ایران زمانی تست‌های کرونا و نمونه‌گیری به صورت گسترده انجام شد که دیگر بیماری توسعه‌ یافته بود و نمی‌توانست در راستای کنترل منابع بیماری از آن استفاده کرد.

به گفته پژوهشگران این مطالعه؛ در مبازه با پاندمی کرونا در ایران، تعدد مراکز تصمیم‌گیری، عدم هماهنگی و هم‌سویی تصمیمات و در نهایت اتخاذ سیاست‌های متناقض مشاهده می‌شود. در اجرای اقدامات بهداشتی، درک درست مسئولین از اوضاع و شرایط جامعه به دور از هیجانات سیاسی، اطلاع‌رسانی شفاف و همچنین افزایش درک و آگاهی مردم از بحران و اثرات اقتصادی و اجتماعی پاندمی کووید-۱۹ می‌تواند کلید موفقیت و پیروزی کشور در مقابله با این بیماری باشد.

این محققان اضافه می‌کنند: «در اقدامات ایران برای مقابله با همه‌گیری کووید-۱۹، ظاهراً به جای تاکید بر بهداشت و کنترل بیماری، هزینه‌های بخش سلامت بیشتر به سوی ایجاد بخش‌های مراقبت ویژه تنفسی و بخش درمان هدایت شد و بخش بهداشت با کمترین مقدار هزینه به کار خود ادامه داد و نتوانست به درستی در کنترل بیماری اقدام کند. پیشنهاد می‌شود پژوهش‌هایی در ارتباط با میزان هزینه‌کرد بخش سلامت به تفکیک بخش‌های درمانی و بهداشتی انجام و هزینه اثربخشی هر یک محاسبه شود».

با توجه به آمارها و بررسی‌ها در زمان انجام این مطالعه و اهمیت فرهنگ‌سازی در خصوص بیماری کووید-۱۹، پژوهشگران این مطالعه معتقدند که در ایران اگرچه دستاوردهای زیادی وجود داشته است اما در بعد فرهنگی و فرهنگ‌سازی این بیماری، هنوز با مشکلات زیادی مواجه است؛ به گونه‌ای که افرادی هنوز هم سعی می‌کنند بیماری را غیرمهم نشان دهند، یا ضوابط بهداشتی تعیین‌شده از سوی وزارت بهداشت را نادیده می‌گیرند. در این راستا، بسیج همه امکانات و سازمان‌های فرهنگی برای ارتقای فرهنگ سلامت در جامعه در کنار پشتیبانی نهادهای قانونی برای مقابله با به خطر انداختن جان انسان‌های بی‌گناه ضروری به نظر می‌رسد. به این ترتیب، تبعیت از پروتکل‌های بهداشتی در جامعه از دو طریق فرهنگ‌سازی و قوانین حمایت می‌شود. یکی دیگر از مسائل فرهنگی- اجتماعی اقدام افراد به مصرف خودسرانه داروها و نیز استفاده از روش‌ها و ادویه‌های سنتی تایید نشده است که نیازمند فرهنگ‌سازی در زمینه عدم مصرف دارو بدون تجویز پزشک معتبر است.

یافته‌های این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «مطالعه تطبیقی سیاست‌های کنترلی کشورهای ایران، کره جنوبی، چین و آلمان در مقابله با کووید ۱۹» در دوماه‌نامه پایش؛ نشریه پژوهشکرده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، منتشر شده است.