در اغلب کشورهای جهان اعضای جامعه با احساس مسئولیت اجتماعی و رعایت پروتکل های بهداشتی موفق شده اند بحران کرونا را کنترل کنند، با این وجود به دلیل طولانی شدن مدت زمان شیوع این ویروس، ادامه این وضعیت برای همه جهانیان خسته و کسل کننده شده است،این وضعیت در همه کشورهای درگیر با این بیماری وجود دارد؛ جامعه ما نیز از این وضعیت مستثنی نیست.

در شرایط کنونی بسیاری از مردم بدون توجه به پروتکل های بهداشتی در مراکز تجمع حضور پیدا می کنند و یا در رستوران ها غذا می خورند؛ بدون شک این وضعیت علاوه براینکه برای خود افراد خطرناک است برای دیگر اعضای جامعه نیز خطر آفرین است.

نکته دیگر اینکه با مقایسه رفتار دولت ها در سه مقطع «آغاز انتشار»، «همه‌گیری» و «مهار بیماری» مشخص شده که تفاوت کشورها در میزان ابتلا و مرگ و میر به دو عامل «سیاست‌های به‌کارگرفته شده» و «زمان اجرای سیاست‌ها» بستگی دارد. یعنی آنچه اثربخشی سیاستگذاری کرونایی را در بین کشورها متفاوت می‌کند، نه فقط «نوع سیاست» بلکه «زمان به‌کارگیری» و «جدیت و قاطعیت در پیاده‌سازی» سیاست‌هاست.این در حالی است که در ایران هر سه مورد با چالش هایی همراه بوده است.

از سوی دیگر یکی از مشکلاتی که در بیماری کرونا وجود دارد، این است که علائم تدریجی شروع می‌شود و افراد بسیاری از علائم مانند سردرد، خستگی، کوفتگی و تهوع را ناشی از خستگی و فشار کاری روزانه تلقی می‌کنند و از بیماری غافل می‌شوند به همین دلیل میزان آمار مبتلایان روز به روز افزایش پیدا می کند.

بنابراین آنچه اهمیت دارد این است که افراد بدانند در صورت مشاهده هرگونه علائم مانند سردرد، تهوع، بی اشتهایی، کوفتگی و نه لزوما تنگی نفس، شک به ابتلا به کووید ۱۹ بسیار بالاست؛با این وجود به نظر می رسد بحران کرونا یک امکان برای جامعه ایران فراهم کرد تا برای بازبینی،بازنگری و طرح سیمایی از آینده از خود ارائه کند.

کرونا در همه عرصه های جامعه ایران تأثیرگذار بوده است؛ به عنوان مثال در حوزه های امنیتی، نظامی، جغرافیایی، دولت و نظام سیاسی، گفتمان های دینی، خانواده و مراودات اجتماعی زمینه هایی به وجود آورده که ما ضعف ها و قوت های خود را مورد شناسایی قرار بدهیم، در شرایط کنونی اگر به وضعیت سازمان ها و نهادهای اجتماعی دقت کنیم متوجه می شویم که کرونا یک ضربه اساسی به کلیت ساختار اجتماعی وارد کرد و مشخص کرد که کدام نهادها کارآمدتر، به روزتر و موثرتر هستند؛ به عنوان مثال حوزه های نظامی خیلی زود وارد عرصه شدند و تأثیرگذار بودند، این وضعیت درباره حوزه های فنی نیز وجود داشت، در این زمینه حوزه بهداشت و درمان واکنش سریع تری از خود نشان داد و کارآمدی بیشتری داشت.

در حوزه اطلاع رسانی، رسانه ملی دیر وارد صحنه شد اما شبکه های اجتماعی عملکرد بهتری در این زمینه داشتند؛ واقعیت این است که در شرایط عادی مردم از یاد برده بودند که چگونه با هم رفتار کنند و در موقعیت های مختلف چه رفتاری نسبت به یکدیگر از خود نشان بدهند.

بسیاری از مردم تا قبل از کرونا به اندازه ای مشغول زندگی روزمره خود بودند که از مناسبات ابتدایی بنیان های روابط انسانی و خانوادگی نیز دور شده بودند،همین که مردم همدیگر را تحمل کنند و روابط بین فردی را تنظیم کنند اتفاقی مهمی است؛تا پیش از کرونا، اغلب افراد به جای اینکه مشکلات خود را با دیگری حل کنند از کنار هم عبور می کردند، این در حالی است که در دوران کرونا دیگر شرایط برای عبور از کنار یکدیگر فراهم نبود و مردم باید با واقعیت های روابط انسانی مواجه می شدند.

کلام آخر آن که حتما روزی کرونا شکست می‌خورد، واکسن های تولیدی به ثمر می‌نشیند و شاید روز دیگری صبح بدون کرونا آغاز شود، اما از دستاوردهای معنوی کرونا که دل انسانها را تا حدودی نسبت به هم نزدیکتر کرد و هر کسی مشکلات دیگران را مختص خود آنها نداند نباید غافل شویم.

یادداشت از: علی مجیدی تروجنی