پیشرفت واکسن‌های کووید-۱۹ جهانی
توسعه سریع و سرمایه‌گذاری برای واکسن مقابله با کروناویروس کووید- ۱۹ (SARS-CoV-۲ ) به‌سرعت پس از انتشار توالی ژنتیکی آن در ژانویه آغاز شد. تاکنون، دولت انگلیس ۲۵۰ میلیون پوند برای نوآوری‌های سازمندی اپیدمی (CEPI) برای ساخت واکسن کروناویروس تعهد کرده که معادل ۳۳۰ میلیون پوند در سال برای پنج سال آینده به سازمان اتحاد جهانی واکسن و ایمنی سازی (GAVI) است.

به گزارش نیوز، این صندوق به واکسیناسیون حداکثر ۷۵ میلیون کودک در برابر بیماری‌های قابل‌پیشگیری (مانند سرخک یا فلج اطفال) در کشورهای درحال‌توسعه کمک می‌کند و از بهبود سیستم‌های بهداشتی آنها به دنبال بیماری همه‌گیر کووید-۱۹حمایت می‌کند. در ۴ ژوئن، انگلستان میزبان اجلاس جهانی واکسن بود که در آن تعهد بازار پیشروی سازمان اتحاد جهانی واکسن و ایمنی سازی (GAVI) برای واکسن‌های کووید-۱۹(Gavi Covax AMC) ارائه شد. این پروژه باهدف تضمین دسترسی به واکسن‌های کووید-۱۹ برای کشورهای کم‌درآمد و متوسط ​​ ارائه شد و بیش از نیم میلیارد دلار سرمایه اولیه طی اجلاس دریافت کرده است.

در این مقاله از اصطلاح " واکسن منتخب" استفاده می‌شود تا واکسنی را که هنوز برای استفاده تجاری در انسان تصویب نشده است را مشخص کنیم. از تاریخ ۶ جولای سال ۲۰۲۰، آخرین آمار سازمان جهانی بهداشت تقریبا ۱۵۰ واکسن منتخب در جهان را نشان می‌دهد که ۱۹ مورد از آنها در حال آزمایش است. در چند هفته گذشته، واکسن‌های منتخب به‌سرعت در دو مرحله اول آزمایش‌های بالینی (فاز یک و فاز دو) پیشرفت کرده‌اند. این آزمایش‌ها ایمنی را آزمایش می‌کنند و در صورت تحریک، پاسخ ایمنی در افراد را شناسایی می‌کنند.

بررسی واکسن‌های کروناویروس، نشان‌دهنده مراحل مختلف آزمایش واکسن منتخب است. نامزدهای واکسن در پیشرفته‌ترین مرحله‌ای که در آن قرار دارند، مشخص می‌شوند به‌گونه‌ای که آزمایش‌های ترکیبی مرحله یک و دو به‌عنوان آزمایش‌های فاز دو شمرده می‌شوند. آزمایش‌های مرحله سه فقط برای واکسن منتخب موسسه جنر (دانشگاه آکسفورد) و گروه واکسن آکسفورد است. دو منتخب دیگر (که توسط شرکت‌های چینی سینوفارم ( Sinopharm) و سینوواک ( Sinovac) ساخته شده‌اند) در حال حاضر به مرحله سه راه یافتند.

فناوری واکسن‌ها

انواع مختلفی از واکسن‌ها وجود دارد که نحوه ساخت آنها یا نحوه تحریک سیستم ایمنی بدن توسط آنها متفاوت است. روش‌های مختلفی در مورد واکسن SARS-CoV-۲ در افراد ایجاد و آزمایش شده است.

واکسن غیرفعال، ویروس مرده است، بنابراین نمی‌تواند در بدن انسان تکثیر شود. این راهبرد در واکسن منتخب چینی در کارآزمایی‌های بالینی، ازجمله انستیتوی محصولات بیولوژیکی ووهان / نامزد سینوفارم و سینووارک استفاده می‌شود.

واکسن‌های حاوی پروتئین، حاوی پروتئین سنبله‌ای است که در سطح SARS-CoV-۲ یافت می‌شود که برای تحریک پاسخ ایمنی استفاده می‌شود مانند واکسن منتخب نوواکس و منتخب گلاکسواسمیت‌کلاین (GSK)، کلوور (Clover) و دینوکس ( Dynavax) است.

واکسن‌های مبتنی بر آدنو ویروس که ویروس بی ضرر اصلاح‌شده و حاوی اطلاعات ژنتیکی پروتئین سنبله SARS-CoV-۲ است. به دنبال واکسیناسیون، بدن این پروتئین را تولید کرده و پاسخ ایمنی علیه آن ایجاد می‌کند. این استراتژی توسط موسسه جنر (دانشگاه آکسفورد) نامزد گروه واکسن آکسفورد و توسط واکسن منتخب چینی کن سینو بیو( CanSinoBIO ) آکادمی علوم پزشکی نظامی و نامزد موسسه تحقیقاتی گامالیای روسیه استفاده می‌شود.

واکسن‌های مبتنی بر DNA که در آن دستورالعمل‌های ژنتیکی برای ساخت پروتئین سنبله SARS-CoV-۲ به‌طور مستقیم به بدن انسان تزریق می شود، مانند منتخب اینوویو (( Inovio مستقر در ایالات‌متحده یا منتخب کره‌ای Genexine.

واکسن‌های مبتنی بر RNA که حاوی دستورالعمل‌های بیشتر خواندن پروتئین سنبله هستند، که مستقیما توسط بدن انسان تولید می‌شود. این استراتژی توسط نامزد امپریال کالج لندن، موسسه ملی آلرژی و عفونی ایالات‌متحده مادرنا (NIAID) منتخب BioNTech/Fosun Pharma/Pfizer BNT۱۶۲ است.

راهبردهای مختلف استفاده‌شده دارای مزایا و مضرات مکمل هستند. به‌عنوان‌مثال، واکسن‌های غیرفعال شده (مانند بیشتر واکسن‌های ضدویروس یا آنفلوآنزا) موثر هستند، اما آنها معمولا برای تحریک پاسخ ایمنی به فرآیندهای تولید دشوار و دوزهای متعدد نیاز دارند.

واکسن‌های مبتنی بر DNA و RNA ارزان‌تر، پایدارتر و آسان‌تر ساخته می‌شوند ، اما هنوز هیچ واکسنی بر اساس این فناوری برای مصارف انسانی تایید نشده است.

توسعه چندین منتخب SARS-CoV-۲ می‌تواند برنامه‌های تولید و ایمن‌سازی در مقیاس بزرگ در سراسر جهان را تسهیل کند. به‌عنوان‌مثال، برخی از کاندیداها می‌توانند به‌عنوان دوز اولیه برای "ایمنی" سیستم ایمنی بدن استفاده شوند و برخی دیگر می‌توانند به‌عنوان تقویت‌کننده ایمن‌سازی مورداستفاده قرار گیرند، تا به ایجاد یک پاسخ ایمنی کمک کنند (این به‌عنوان استراتژی ایمن‌سازی "اولیه و تقویت‌کننده" شناخته می‌شود). بااین‌حال، کارشناسان هشدار می‌دهند که میزان موفقیت در تولید واکسن بسیار پایین است. بنابراین، هرچه تنوع رویکردها بیشتر باشد، احتمال یافتن یک یا چندین منتخب موفق بیشتر است.

کدام واکسن‌های منتخب، پیشرو هستند؟

در حال حاضر، چهار واکسن برای مقابله با SARS-CoV-۲ انتخاب شدند.

در ۲۵ ژوئن، کاندیدای مستقر در آدنوویروس که توسط CanSinoBIO و آکادمی علوم پزشکی نظامی چین ساخته‌شده است برای یک سال استفاده در ارتش چین تصویب‌شده است. در ۲۲ مه، نتایج آزمایش‌های فاز یک، در ۱۰۸ شرکت‌کننده سالم با دوزهای مختلف واکسن آزمایش شد.

در پایان ماه آوریل، موسسه جنر (دانشگاه آکسفورد) و گروه واکسن آکسفورد واکسیناسیون فاز یک بیش از ۱۰۰۰ فرد سالم در سنین ۱۸ تا ۵۵ سال را انجام دادند. در حال حاضر بیش از ۱۰هزار شرکت‌کننده در سراسر انگلیس و ۳۰هزار در ایالات‌متحده برای آزمایش‌های بالینی فاز دوم و سوم ثبت شدند. نتایج یک کار آزمایی بالینی در خوک‌ها، که در ۲۳ ژوئن اعلام شد، نشان داد که دو دوز واکسن (راهبرد "اولیه و تقویت") پاسخ آنتی‌بادی بالاتری نسبت به یک دوز واحد دارند.

شرکت چینی Sinopharm تایید آزمایش‌های بالینی فاز سه واکسن منتخب غیرفعال خود را که با همکاری موسسه محصولات بیولوژیکی ووهان ساخته‌شده، اعلام کرد.

شرکت چینی Sinovac در حال آماده‌سازی برای کارآزمایی‌های بالینی فاز سه در متخصصان مراقبت‌های بهداشتی است. نامزد واکسن CoronaVac در بزرگسالان (۵۸-۵۹ ساله) و داوطلبان بزرگتر (۶۰ سال و بالاتر) آزمایش می شود. در ۱۳ ژوئن، آنان نتایج اولیه مثبت آزمایش‌های مرحله یک و دو را در ۷۴۳ داوطلب سالم، از ۱۸ تا ۵۹ سال اعلام کردند.

دانشگاه آکسفورد همچنین برای اطمینان از توسعه بیشتر، تولید و توزیع در مقیاس بزرگ در صورت موثر بودن واکسن، شرکت دارویی AstraZeneca ایجاد کرده است. از ماه مه، این شرکت برای اطمینان از تامین واکسن بدون سود طی همه‌گیری، چندین قرارداد منعقد کرده است. این‌ها شامل توافق‌نامه‌هایی برای ۱۰۰ میلی‌گرم دوز در انگلیس و ۳۰۰ میلیون دوز در آمریکا و همچنین توافق‌نامه‌هایی باسازمان اتحاد جهانی واکسن و ایمنی سازی (GAVI)، CEPI، انستیتوی سرم هند و توافق ۴۰۰ میلیون دوز با اتحادیه جامع واکسن اروپا است.

سایر پیشرفت‌های کلیدی در سراسر جهان

در سراسر جهان، آزمایش‌های فاز یک و فاز دو برای یک سری از کاندیدهای واکسن پیشرفت کرده است.

در ۱۸ مه، شرکت آمریکایی Moderna نتایج مثبت اولیه آزمایش‌های مرحله یک خود را اعلام کرد. آزمایش‌های مرحله دو با ۶۰۰ شرکت‌کننده سالم آغازشده است. در ۱۱ ژوئن اعلام کرد که تولید دوزهای موردنیاز برای مطالعات فاز سه را تکمیل کرده و انتظار می‌رود در ماه جولای با ۳۰هزار شرکت‌کننده آغاز شود.

در پایان ماه آوریل، شرکت آمریکایی Inovio ثبت‌نام شرکت‌کنندگان در آزمایش مرحله یک را به پایان رساند. در تاریخ ۳۰ ژوئن، آنان نتایج مثبت اولیه این مطالعات را اعلام کردند. مدل‌های بالینی نشان داد که یک پاسخ ایمنی قوی دارد و آزمایش‌های فاز دوم و سوم برای ماه جولای و آگوست برنامه‌ریزی‌شده است.

آزمایش‌های مرحله منتخب BioNTech / Fosun Pharma / Pfizer در آلمان در ۲۳ آوریل و در ایالات‌متحده در پنج مه آغاز شد. در اول جولای این شرکت های واکسن سازی نتایج اولیه مثبت آزمایش‌های خود را اعلام کردند.

در پایان ماه مه، شرکت آمریکایی نوواکس از آغاز آزمایش‌های فاز یک خبر داد. این افراد ۱۳۰ شرکت‌کننده سالم در سنین ۱۸ تا ۵۹ سال در دو مکان استرالیا ثبت کرد. انتظار می‌رود در ماه جولای نتایج ارائه شود.

در اواسط ماه ژوئن، امپریال کالج لندن از آغاز آزمایش‌های مرحله یک واکسن RNA خود خبر داد. این منتخب قادر به تولید چندین نسخه از خودش است که یک‌بار در بدن انسان تزریق‌شده و با دوزهای بسیار کمی پاسخ ایمنی را القاء می‌کند. این پروژه درمجموع ۴۱ میلیون پوند از دولت انگلستان و بیش از ۴ میلیون پوند کمک‌های بشردوستانه دریافت کرده است. آزمایش‌های مرحله اول شامل ۳۰۰ شرکت‌کننده سالم است که دو دوز از واکسن دریافت می‌کنند. این اولین بار است که فناوری RNA خود تقویت‌کننده در انسان آزمایش می شود. آزمایش فاز دو با مشارکت ۶۰۰۰ نفر برای ماه اکتبر برنامه‌ریزی‌شده است.

امپریال کالج لندن با همکاری سرمایه‌گذار علوم زندگی Morningside Ventures ، شرکت اجتماعی VacEquity Global Health برای توزیع واکسن با هزینه کم برای انگلیس و کشورهای کم‌درآمد، شرکت نوپا VaXEquity تاسیس کرده است تا بیشتر در فناوری‌های سایر بیماری‌ها فراتر از همه‌گیر فعلی رشد کند.

در ۲۴ فوریه، شرکت مستقر در انگلستان GSK با شرکت چینی Clover، مشارکت خود را برای تولید واکسن مبتنی بر پروتئین آغاز کرد. در ۲۳ ژوئن، آنها از آغاز آزمایش‌های بالینی فاز یک در استرالیا خبر دادند و نتایج در ماه آگوست ارائه می‌شود.

سایر کاندیداهای واکسن مانند نامزد موسسه تحقیقات گامالیه و نامزد Genexine ، آزمایش‌های فاز یک را در چند هفته گذشته آغاز کردند.

چالش‌های آینده

آزمایش‌های مرحله سوم مستلزم آزمایش واکسن بر روی چندین هزار نفر در شرایط بیماری طبیعی است که ویروس قادر به گردش در بین جمعیت است. این مطالعات امکان آزمایش اثربخشی منتخب را برای محافظت در برابر عفونت SARS-CoV-۲ و شناسایی عوارض جانبی نادر فراهم می‌کند. اگر میزان عفونت‌های SARS-CoV-۲ در جمعیت عمومی پایین باشد، که اکنون در بعضی از کشورها این‌گونه است آزمایش دشوار است. این بدان معناست که آزمایش‌های فاز سوم در کشورها یا مناطقی که میزان عفونت بالایی دارند مانند ایالات‌متحده و برزیل باید انجام شود. راه‌حل دیگر این است که به‌طور عمدی شرکت‌کنندگان را با ویروس آلوده کنیم تا آزمایش کنیم که چه میزان واکسن موثر است، اما این نگرانی‌های اخلاقی قابل‌توجهی ایجاد می‌کند. موافقت‌نامه‌های بین‌المللی برای آزمایش واکسن منتخب در شرایط بیماری طبیعی، آزمایش‌های مرحله سه را تسهیل می‌کند.

در ۲ ژوئن، آژانس تنظیم مقررات بهداشتی برزیل کار آزمایی‌های بالینی فاز سوم دانشگاه آکسفورد را تایید کرد. اولین داوطلبان در تاریخ ۲۴ ژوئن مورد آزمایش قرار گرفتند.

در ۱۱ ژوئن ، Sinovac از همکاری با انستیتو بوتانتان برزیل برای انجام مطالعات فاز سه در مورد منتخب خود CoronaVac خبر داد.

در ۲۳ ژوئن ، آزمایش‌های مرحله ۳ دانشگاه آکسفورد در آفریقای جنوبی آغاز شد.

در ۲۴ ژوئن، سینوفارم با امارات متحده عربی به توافق رسید تا آزمایش‌های مرحله سه کاندیدایی را که با همکاری موسسه محصولات بیولوژیک ووهان تهیه شده را انجام دهد.

چالش مهم در توسعه واکسن SARS-CoV-۲ این است که پاسخ ایمنی و مدت‌زمان آن هنوز کاملا مشخص نشده است. نگرانی‌های مشترک بین متخصصان شامل حفظ ایمنی طولانی‌مدت (که سیستم ایمنی بدن تا ماه‌ها پس از مواجهه ویروس را تشخیص داده و از بین ببرد) و تدوین راهکارهای واکسیناسیون است. در جلسه اخیر کارشناسان پیشنهاد کردند که یک راهبرد ایمن‌سازی احتمالی می‌تواند شامل واکسیناسیون هدفمند برای گروه‌های مختلف باشد، رویکردی که برای آنفلوآنزا استفاده می شود. این امر باعث می شود که سطح ایمنی افراد در معرض خطر در برابر ویروس، افزایش یابد.

← لطفاً ثبت‌نام کنید یا واردشوید و نظر خود را اضافه کنید.